رفتینگ یک نوع فعالیت تفریحی-ورزشی آبی هیجان‌انگیز است که عموما گروهی و توسط قایق در آب‌های خروشان انجام می‌شود و سرشار از حس ماجراجویی و رقابت است؛ به همین دلیل در بین جوانان طرفدار بیشتری دارد. علاقه‌مندان به اکوتوریسم به این تفریح کشش زیادی دارند؛ زیرا ضمن لذت بردن از طبیعت، به محیط طبیعی آسیبی نمی‌رساند. امروزه رفتینگ در کشورهای مختلف به جذب توریسم بیشتر کمک می‌کند.

قایق‌های رفتینگ عموما بادی و از جنس مقاوم ساخته می‌شوند که چهار تا ۱۸ نفر ظرفیت دارند

قایق‌های رفتینگ قایق‌های بزرگ بادی هستند که ظرفیت چهار تا ۱۸ نفر را دارند. جنس این قایق‌ها به‌گونه‌ای انتخاب می‌شوند تا در اثر ضربات متعدد به سنگ‌ها و صخره‌ها آسیب نبینند. برای لذت از این ورزش لذت‌بخش نیازی به مهارت خاص و دوره ندارید و تنها با راهنمایی‌های مربی‌ها می‌توانید از آن لذت ببرید.

 

تلفظ رفتینگ

رفتینگ (Rafting) کلمه‌ای به زبان انگلیسی است. در زبان فارسی Rafting به معنی «رودگری» و کلمه Raft نیز به معنی «قایق» است.

انواع رفتینگ و سطح بندی آن

رفتینگ در سه بخش زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:

  • رفتینگ ورزشی
  • رفتینگ جست‌و‌جو و نجات
  • رفتینگ گردشگری
در سطح بین‌المللی، درجه سختی رفتینگ در ۶ سطح تقسیم‌بندی شده است

برای رفتینگ در رودخانه‌ها ابتدا باید با درجه سختی رودخانه مورد نظر را بررسی کرد. در سطح بین‌المللی درجه سختی و نوع موج رودخانه‌ها در ۶ دسته یا سطح قرار می‌گیرند:

  • درجه سختی ۶ دسته‌ای است که عبور از آن معمولا ممکن نیست یا ریسک بالایی دارد؛ حتی افراد حرفه‌ای را نیز دچار چالش می‌کند و خطر مرگ و قطع عضو آن‌ها را تهدید می‌کند. امواج در این سطح بسیار بلندند و صخره‌ها و موانع عظیمی بر سر راه قرار دارند.
  • درجه سختی چهار و پنج مخصوص افراد ماجراجو و حرفه‌ای
  • درجه سختی سه مناسب افرادی است که به‌تازگی با این تفریح آشنا شده‌اند یا مدت زمان کوتاهی است که این ورزش را انجام می‌دهند. این سطح از رفتینگ ریسک متوسط و هیجان بالایی دارد و رفتیگ توریستی نیز نامیده می‌شود. اندازه موج‌ها متوسط تا بلند است و عبور از آن‌ها با کمی مهارت و تکنیک امکان‌پذیر خواهد بود.
  • درجه سختی یک و دو ریسک پایین، امواج آرام و موانع و پرش‌های کوچکی دارند.می‌توان گفت با عبور از موانع آن‌ها خطری شما را تهدید نمی‌کند. در این سطح از رفتینگ حتی کودکان خردسال نیز می‌توانند همراهی کنند.

تجهیزات رفتینگ

رفتینگ نیز مانند هر ورزش و تفریح دیگری نیاز به تجهیزات مخصوص خود را دارد. در زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

قایق، پاروی اضافه، جلیقه نجات، کلاه ایمنی، لباس و کفش مناسب قایقرانی، تلمبه، کیف یا کیسه ضدآب، جعبه کمک‌های اولیه، طناب نجات، بادگیر، سوت رودخانه، چاقوی رودخانه، کیف تعمیرات قایق، کیت نجات و غیره. این تجهیزات با توجه به انفرادی یا گروهی بودن رفتینگ متغییر است.

قایق مخصوص رفتینگ از تجهیزات مهم و اصلی است که به‌دلیل برخوردهای مکرر و شدید با سنگ‌ها و صخره‌های رودخانه، باید از جنسی مقاوم ساخته شود. معمولا ظرفیت آن‌ها بین چهار تا ۱۸ نفر است و طولی حدود ۵/۳ تا ۶ متر و عرضی بین ۸/۱ و ۵/۲ دارند.

از قابلیت‌های قایق‌های مدرن، تخلیه خودکار آب جمع شده در کف قایق است.

قایق رفتینگ انواع مختلفی دارد:

  • قایق پاروزنی مخصوص سفرهای ماجراجویانه سنگین
  • قایق پاروزنی مخصوص رودخانه‌هایی با امواج آرام (حداکثر درجه ۲)
  • قایق‌ پاروزنی باریک مخصوص رودخانه‌های کم عرض و کم‌عمق
  • قایق پاروزنی مخصوص مسابقات ورزشی اسلالوم (Slalom)، سرعت (Sprint) و مسافت (Downriver)

خطرات و نکات ایمنی رفتینگ

رفتینگ به‌سبب نوع حرکات و جنب و‌ جوش آن، خطراتی مانند غرق شدن، برخورد با صخره‌ها و موانع، نقص عضو و غیره را نیز به‌دنبال دارد که به‌منظور کاهش این خطرات، توجه و دقت به راهنمایی‌ها و نکات در سراسر مسیر الزامی است. رعایت نکاتی مانند بررسی تجهیزات، عدم شوخی بی‌جا، عدم رفتار هیجانی، حفظ آرامش و عملکرد عاقلانه، باعث خواهد شد تا خطری شما را تهدید نکند و مسیر لذت‌بخش و هیجان‌انگیزی را طی کنید.

نکات ایمنی لازم برای رفتینگ:

  • همکاری و توجه به راهنمایی‌های مربیان
  • پاروزنی با‌هم و هماهنگ
  • مشخص کردن جایگاه مناسب برای خود
  • محکم گرفتن سر تی شکل پارو
  • محافظت از بدن
  • عدم استفاده از لباس‌های نخی
  • نوشیدن آب
  • محافظت از پوست در آفتاب
  • اجتناب از دنیای فناوری